Είμαστε όλοι και όλες δεκανίκια

Άμεση ή περιπεκτική δημοκρατία;

Προ ημερών κυκλοφόρησε το πόνημα του Δικτύου για την Περιεκτική Δημοκρατία (ΔΠΔ), «Μια απάντηση στους ψευτο-δημοκράτες “χρήσιμους” τιμητές της αντισυστημικής οπτικής και πράξης, που τώρα έχουν και… “Πρόταγμα”». Πρόκειται για ένα κείμενο πολεμικής, πολύ χαμηλής στάθμης και αισθητικής, διανθισμένο με πλήθος υποτιμητικών και συκοφαντικών αναφορών στην ομάδα μας, το οποίο υποτίθεται ότι απαντά σε μία-δύο δικές μας αναφορές στη στάση των μελών του ΔΠΔ κατά τη διάρκεια του κινήματος των Πλατειών αλλά και σχετικά με τη φίλο-ΚΚΕ στάση τους ως προς τα γεγονότα της 20/10. Τέτοιο οχετό υβριστικών και κακόγουστα ειρωνικών εκφράσεων είχαμε καιρό να δούμε. Αναρωτιόμαστε, δε, από πού προέρχεται τόσος ταλιμπανικός φανατισμός. Σε κάθε περίπτωση, η σύνταξη αυτού του λιβέλογραφήματος μας δίνει την ευκαιρία να θίξουμε ορισμένα ζητήματα.

Σύμφωνα με το κατηγορητήριο του ΔΠΔ, η ομάδα μας αποτελεί δεκανίκι στο τετράγωνο, καθώς παρουσιαζόμαστε ως δεκανίκι των δεκανικιών του συστήματος: αποτελούμε, με άλλα λόγια, τσιράκι της «ρεφορμιστικής αριστεράς», του αριστερού, δηλαδή, δεκανικιού του καπιταλισμού. Αν αυτή η ορθοπεδική γνωμάτευση δεν αποτελούσε απλώς κομμάτι μιας δυσφημιστικής επίθεσης, θα λέγαμε ότι είναι προϊόν του γεγονότος ότι η ομάδα μας έχει επιλέξει να μην πάρει θέση σε ζητήματα που θεωρούμε ήσσονος σημασίας σε σχέση με τα βασικά διακυβεύματα της περιόδου. Για κακή μας τύχη,  οι μουτζαχεντίν του ΔΠΔ θεωρούν αυτά τα ζητήματα καίρια: «έξοδος από το ευρώ ή όχι;», «Παραμονή στην ΕΕ ή όχι;» κ.λπ. Εξηγούμε παρακάτω γιατί για εμάς αυτά τα ερωτήματα είναι σχετικά δευτερεύοντα. Σε κάθε περίπτωση, τα μέλη του ΔΠΔ θεωρούν ότι με το να μην παίρνουμε θέση σε αυτά τα ερωτήματα παίζουμε έμμεσα το παιχνίδι του συστήματος και γινόμαστε «οι χρήσιμοι ηλίθιοι της Νέας Τάξης» που λέει κι ο εθνικιστής ινστρούχτορας Θ. Παπανικολάου.

 

    Των πρακτόρων η σχολή…

         -Ονομάζεσαι πράκτωρ… Ονομάζεσαι πράκτωρ….

-Άντε, αργούνε τα βαφτίσια;;

Θ. Βέγγος,

 Θου Βου, φανερός πράκτωρ 000 (1967)

Η πολεμική του ΔΠΔ βασίζεται στο σχήμα: «αυτά που λέτε σας καθιστούν, εκ των πραγμάτων, υποστηρικτές της εξωτερικής πολιτικής του Ισραήλ», «η τάδε άποψή σας σάς μετατρέπει σε φερέφωνο της Νέας Τάξης». Συχνά μάλιστα αφήνονται υπόνοιες ότι μας χρηματοδοτεί ο Σόρος, η Ε. Ε. κ.λπ. Αυτά τα «επιχειρήματα» αρνούνται στον αντίπαλό το δικαίωμα να έχει άποψη. Δεν τον αντιμετωπίζουν ως φορέα μιας διαφορετικής άποψης αλλά ως εκπρόσωπο ή διεκπεραιωτή συγκεκριμένων (οικονομικών, γεωπολιτικών κ.λπ.) συμφερόντων. Δεν υπάρχει, λοιπόν, λόγος να μπούμε στη διαδικασία συζήτησης ή να κάνουμε μια προσπάθεια αναίρεσης των επιχειρημάτων του αντιπάλου, καθώς αυτά δεν είναι παρά στάχτη που μας ρίχνει στα μάτια για να προωθήσει καλύτερα τα συμφέροντα των εντολέων του. Το μόνο που χρειάζεται είναι να τον ξεσκεπάσουμε, ώστε να δείξουμε τον πραγματικό του ρόλο ως λεκέ του συστήματος.

Αν ήμασταν κόμμα, με μια σχετική εκλογική δύναμη, στοιχειώδη πρόσβαση στα ΜΜΕ, χρηματοδοτούμενοι από το κράτος κ.λπ., ενδεχομένως να είχε νόημα να μπει κανείς στη διαδικασία να εξετάσει και τον «αντικειμενικό» μας ρόλο, πέραν των πολιτικών μας διακηρύξεων (όπως, π.χ., κάνουμε εμείς για το ΚΚΕ στο κείμενό μας). Είναι ωστόσο προϊόν πολιτικής παράνοιας να κάθεται κάποιος και να κάνει ολόκληρη ανάλυση και να παρουσιάζει εμάς, την Αντιεξουσιαστική Κίνηση και άλλες αντίστοιχου βεληνεκούς ομάδες (το Terminal 119 και την ομάδα Αυτονομία ή Βαρβαρότητα πιο παλιά), ως «φερέφωνα του συστήματος» κ.λπ. Μα καλά, τόσο ηλίθιες είναι οι σημερινές ολιγαρχίες, ώστε να πληρώνουν εμάς και την ΑΚ, που ζήτημα είναι αν τις απόψεις μας τις διαβάζουν λίγες εκατοντάδες άτομα παγκοσμίως; Αυτό και μόνο δείχνει το επίπεδο παράνοιας των μελών του ΔΠΔ, όπως βέβαια και την πολιτική τους προστυχιά: διότι γνωρίζουν προσωπικά πολλά από τα μέλη των ομάδων που συκοφαντούν και καθυβρίζουν και ξέρουν ότι δεν πρόκειται για «πράκτορες» που ίσως και να «χρηματοδοτούνται κατευθείαν από την “αντισταλινική” Ευρωπαϊκή Επιτροπή»[1].

«Αριστερή μπότα του συστήματος», «κινηματικοί εγκάθετοι του συστήματος», «ελευθεριακά φερέφωνα του συστήματος», «χρήσιμοι κολλητοί του συστήματος» είναι λίγοι από τους χαρακτηρισμούς που χαρίζει αφειδώς η συναρπαστική πρόζα του ΔΠΔ στους πολιτικούς της αντιπάλους, οι οποίοι, αν εξαιρέσουμε τη «ρεφορμιστική αριστερά», εντάσσονται όλοι στον ελευθεριακό χώρο. Την ίδια στιγμή, σταλινικές και σταλινοειδείς παρατάξεις (ΚΚΕ, ΝΑΡ κ.λπ.) εγκωμιάζονται ως «αντισυστημικές». Πρόκειται για πρακτορολογία χειρότερη και από αυτή του ΚΚΕ, την οποία σήμερα συναντούμε μόνο σε κείμενα ακροδεξιών ομάδων που μιλάνε για «προδότες», «νενέκους» και «Νέα Τάξη». Το ΚΚΕ έχει κάποιο ρόλο πολιτικό, μέσα στο υπάρχον σύστημα εξουσίας, να υπερασπιστεί. Οι υποστηρικτές της ΠΔ, τι προσπαθούν να εξυπηρετήσουν μέσα από αυτήν την πρακτορολογία;

Περί «ρεφορμιστικής αριστεράς»: ποιος συντάσσεται με τους γραφειοκράτες;

Ακόμα κι αν πάρουμε στα σοβαρά τις κατηγορίες που μας αποδίδονται, η κατάσταση είναι φαιδρή: κατηγορούμαστε ότι είμαστε δεκανίκι της «ρεφορμιστικής Αριστεράς», τη στιγμή που καταγγέλλουμε ακριβώς τις γραφειοκρατικές μανούβρες των αριστερών κομμάτων, τόσο σε ό,τι αφορά στη στάση τους απέναντι στο Κίνημα των Πλατειών, όσο και σε ό,τι αφορά στην προθυμία με την οποία έσπευσαν να στηρίξουν το ΚΚΕ, στις 20/10. Αυτός, αντίθετα, που –ακολουθώντας την αριστερά- συντάσσεται με ένα από τα βασικά κοινοβουλευτικά κόμματα, το ΚΚΕ, είναι ο φανερός πράκτωρ Του Φου, ο οποίος καλεί στις παρουσιάσεις των βιβλίων του επιφανή στελέχη της σταλινογενούς «ρεφορμιστικής αριστεράς» όπως ο Π. Λαφαζάνης. Το ίδιο ισχύει για τους συντάκτες του κειμένου, οι οποίοι φτάνουν να συνταχθούν ακόμα και με τους σταλινο-μαοϊκούς του ΚΚΕ-ΜΛ. Στο κείμενό του, το ΔΠΔ υπερασπίζεται το ΚΚΕ-ΜΛ και μας παρουσιάζει ως έμμεσους υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ και της ΕΛΕ: μα στο κείμενό μας για τις αριστερές γραφειοκρατίες βάλλουμε τόσο εναντίον της «αντισυστημικής» αριστεράς (ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΚΚΕ-ΜΛ κ.λπ.) όσο και ενάντια στη «ρεφορμιστική» της ομόλογο (ΣΥΡΙΖΑ).

Όχι μόνο επειδή αμφότερες οι συνιστώσες κράτησαν την ίδια και απαράλλακτη γραφειοκρατική και αντιδημοκρατική στάση απέναντι στο Σύνταγμα∙ αλλά κι επειδή θεωρούμε ότι η περίφημη διαφορά ανάμεσα σε «ρεφορμιστική» και «αντισυστημική» αριστερά, στην οποία βασίζεται ολόκληρο το πολιτικό οικοδόμημα της ΠΔ, είναι ένας ιδεολογικός μύθος, τον οποίο καλλιεργεί ένα κομμάτι της αριστεράς, προκειμένου να δικαιολογεί την ύπαρξή της στα μάτια των οπαδών της.

Ανεξαρτήτως του τι λένε οι ανακοινώσεις και τα συνθήματα ακόμα και της πιο «επαναστατικής» παράταξης της άκρας αριστεράς, η πολιτική που ακολουθεί η συντριπτική πλειονότητά της (τουλάχιστον σε επίπεδο ηγεσίας) είναι ακραιφνώς σοσιαλδημοκρατική (ακόμα κι αν δικαιολογείται ως κομμάτι μιας στρατηγικής των «σταδίων», με υποτιθέμενο τελικό στόχο την ανατροπή του καπιταλισμού). Σχεδόν σύσσωμη, άλλωστε, η αριστερά («ρεφορμιστική», «εξωκοινοβουλευτική», «αντικαπιταλιστική» κ.λπ.) έσπευσε να συστρατευτεί με το «αντισυστημικό» ΚΚΕ που προστάτευσε το κοινοβούλιο. Αυτοί όμως που συνέπλευσαν με όλο αυτό το τόξο είναι ο πράκτωρ Του Φου και το ΔΠΔ, όχι εμείς!

Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση του κινήματος της πλατείας Συντάγματος: σχεδόν σύσσωμη η αριστερά (τόσο η «ρεφορμιστική», όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, όσο και η «αντισυστημική», όπως η ΑΝΤΑΡΣΥΑ), προσπάθησε να καπελώσει με σκοπό να πολεμήσει  το σύνθημα υπέρ της άμεσης δημοκρατίας και να προτείνει την εκλογή «μιας νέας κυβέρνησης που θα πάρει πίσω το μνημόνιο». Και εδώ, το ΔΠΔ έγινε ουρά του σταλινομαοϊσμού: αντί να συνταχθεί με τον κόσμο που αντιτέθηκε, μέσα από τη Λαϊκή Συνέλευση και τις Θεματικές Ομάδες, στις καπελωματικές πρακτικές του αριστερισμού, δεν έκανε τίποτε άλλο από το να επιτεθεί στο εγχείρημα της πλατείας, παρουσιάζοντάς το ως «παρωδία άμεσης δημοκρατίας» και ως δήθεν εκ των προτέρων απόλυτα ελεγχόμενο από ένα κομμάτι της αριστερής γραφειοκρατίας (του ΣΥΡΙΖΑ). Με αυτό τον τρόπο απλώς έπαιξε το ρόλο προκαλύμματος των καπελωτικών πρακτικών της «αντισυστημικής» -δηλαδή σταλινομαοϊκής- αριστεράς (ΚΚΕ-ΜΛ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.λπ.).

Για εμάς, είτε κοινοβουλευτική είτε εξωκοινοβουλευτική, η αριστερά είναι εξίσου «συστημική», στο βαθμό που αναπαράγει τις σχέσεις ιεραρχίας, κυριαρχίας και πολιτικής ανισότητας, όπως προσπαθήσαμε να δείξουμε πρόσφατα. Για εμάς το «σύστημα» δεν είναι ούτε απλά ο καπιταλισμός ούτε η «οικονομία της αγοράς» ούτε μόνο η «Νέα Τάξη», όπως πιστεύει η ΠΔ. Για εμάς «σύστημα» είναι κάθε είδους ιεραρχική θέσμιση της κοινωνίας. Ως εκ τούτου δε θεωρούμε ότι γραφειοκρατικά και ιεραρχικά μορφώματα όπως αυτά της αριστεράς έχουν να επιδείξουν οτιδήποτε το «αντισυστημικό», ασχέτως αν στα λόγια είναι «αντικαπιταλιστικά» κι όχι απλώς «αντι-νεοφιλελεύθερα».

Η άμεση δημοκρατία και η «ψυχαναλυτική Αυτονομία»

Είμαστε υπέρ της άμεσης δημοκρατίας, ως πολιτειακής μορφής που μπορεί να αποτελέσει θεσμικό υπόβαθρο μιας αυτόνομης κοινωνίας, η οποία θα προσπαθήσει να βγει από το καπιταλιστικό σύμπαν της ανισότητας, της λαγνείας του οικονομικού και της καταναλωτικής αποκτήνωσης του ανθρώπινου όντος. Γι’ αυτό και είμαστε υπέρ της από-ανάπτυξης αλλά και της ισότητας των εισοδημάτων. Πιστεύουμε ότι ένα τέτοιο μέτρο, μια τέτοια ιδέα, χτυπά στη ρίζα της την ιδεολογία της ανισότητας και το φαντασιακό της κοινωνικής ανόδου, δηλαδή το νομιμοποιητικό στοιχείο του καπιταλισμού στα μάτια της κοινωνίας. Όλα αυτά προϋποθέτουν, εκτός από μια ριζική πολιτική ρήξη, και ένα βαθύ ανθρωπολογικό μετασχηματισμό, εφόσον μια αυτόνομη και δημοκρατική κοινωνία δε μπορεί να απαρτίζεται –ούτε φυσικά και να δημιουργηθεί- από τον τύπο ατόμου που δημιουργεί η καταναλωτική κοινωνία. Αυτός ο ανθρωπολογικός μετασχηματισμός δεν αποτελεί ούτε δευτερεύον εποικοδόμημα ούτε ρητορική γαρνιτούρα: είναι βασικό και αναπόσπαστο κομμάτι του αναγκαίου μετασχηματισμού των κοινωνιών μας.

Και γι’ αυτόν τον λόγο αρνούμαστε, από πολιτική πεποίθηση και θέση, να μπούμε στη διαδικασία πρότασης συγκεκριμένων μέτρων «εξόδου από την κρίση». Για εμάς το ζήτημα είναι πολύ βαθύτερο κι έχει να κάνει με τη συνολική, ανθρωπολογική όπως λέμε, χρεοκοπία της σύγχρονης κοινωνικής θέσμισης. Θωρούμε όχι απλώς ως ημίμετρα αλλά και ως μορφή συγκάλυψης του προβλήματος την ενασχόληση με την εξεύρεση τέτοιων «μεσοπρόθεσμων λύσεων», οι οποίες στο μεγαλύτερο μέρος τους εκφράζουν μια επιθυμία επιστροφής στην προ κρίσης ευημερία και στο μοντέλο της καταναλωτικής κοινωνίας, το οποίο σήμερα δείχνει να πεθαίνει.

Υποθέτουμε ότι αυτή την έμφαση που δίνουμε στον «πολιτιστικό» και ανθρωπολογικό παράγοντα προσπαθούν να ειρωνευτούν (με την εκπληκτική έλλειψη χιούμορ που τους διακρίνει) ο πράκτωρ Του Φου κι οι συνεργάτες του (οι ΜΑΠ-31 της ΠΔ), όταν μας αποκαλούν «ψυχαναλυτική Αυτονομία». Γι’ αυτούς η ψυχανάλυση είναι ένα γνωστικό πεδίο επικίνδυνο και αντιδραστικό, με το οποίο ασχολιόταν ο «αστός» Καστοριάδης κατά την «ύστερη» περίοδό του, και το οποίο υποτίθεται ότι αναπαράγουμε εμείς, ακολουθώντας το φαλακρό Γκουρού. Φυσικά τα πράγματα δεν είναι έτσι ακριβώς. Η ομάδα μας, παρότι δέχεται την ψυχανάλυση σαν πεδίο γνώσης, σε αντίθεση με τον ΤΦ και άλλους, δεν έχει αναπτύξει κανένα θεωρητικό ψυχαναλυτικό προσανατολισμό στα κείμενά της, τα οποία είναι κυρίως πολιτικά και κοινωνιολογικά και όχι ψυχαναλυτικά. Όχι ότι δεν θα συμπεριλάβουμε και κάποια ψυχαναλυτικής υφής κείμενα, αν κρίνουμε ότι βοηθούν την κατανόηση κάποιων γενικότερων κοινωνικών θεμάτων∙ ωστόσο το περιοδικό μας, το Πρόταγμα, είναι περιοδικό πολιτικής ομάδας και όχι ψυχαναλυτικής. Το ΔΠΔ επιμένει τόσο στο ψυχαναλυτικό στοιχείο –ενώ σε κανένα κείμενό μας δε γίνεται λόγος για ψυχανάλυση!-, προκειμένου να μας στιγματίσει, με λαϊκιστικό τρόπο, ως «αστούς», δηλαδή ως βολεμένους «κουλτουριάρηδες», που σιτίζονται από τη «ρεφορμιστική αριστερά» και μιλάνε περί ανέμων και υδάτων.

Η προσωποπαγής δομή κι ο σεχταρισμός της ΠΔ

Άλλο ένα δείγμα του πολιτικού ήθους των μελών του ΔΠΔ είναι ότι σε ολόκληρο το κείμενό τους βάλλουν ενάντια σε αυτή τη μυστηριώδη περσόνα, τον «ψυχαναλυτή Νίκο Μ.». Προφανώς με αυτές τις κακής ποιότητας ειρωνείες εννοούν ένα από τα μέλη της ομάδας μας, το οποίο έχει στο παρελθόν γράψει μια μακροσκελή κριτική στις θέσεις του Τάκη Φ. και του ΔΠΔ. Αυτό που γίνεται είναι μια προσπάθεια να παρουσιαστεί η ομάδα μας ως ένα προσωποπαγές μόρφωμα, του οποίου ο εν λόγω «ψυχαναλυτής» έχει τον απόλυτο έλεγχο. Παλιότερα, οι της ΠΔ προσπασθούσαν να παρουσιάσουν κάποιους από εμάς ως προσωπολάτρες του Καστοριάδη. Τώρα μας παρουσιάζουν ως προσωπικό φέουδο του μυστηριώδους «ψυχαναλυτή» τους.

Φυσικά δεν μας αφορούν αυτές οι κατηγορίες, εφόσον είμαστε υπέρ της άμεσης δημοκρατίας και της ισότητας όχι μόνο σε επίπεδο συνολικού προτάγματος και κινηματικών πρακτικών, αλλά και σε επίπεδο εσωτερικής λειτουργίας. Τόσο οι συζητήσεις μας όσο και η λήψη των αποφάσεών μας γίνονται με τρόπο δημοκρατικό, με ισότιμη συμμετοχή όλων των μελών. Αντίθετα, είναι οι φίλοι της ΠΔ που φαίνεται να υιοθετούν ένα επικίνδυνα προσωποκεντρικό μοντέλο, τόσο σε επίπεδο παραγωγής θεωρίας όσο και σε επίπεδο καθημερινής λειτουργίας.

Αυτοί οι ίδιοι μιλούν για «τον ιδρυτή της ΠΔ, Τάκη Φωτόπουλο». Μα είναι δυνατόν ένα πολιτικό πρόταγμα να έχει ιδρυτή; Αν αυτό δεν είναι προσωπολατρία, τότε τι είναι; Χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της τάσης είναι η ιστοσελίδα του «Ελληνικού Δικτύου για την ΠΔ», όπου σαν πρώτο βήμα «για το χτίσιμο μιας ομάδας ΠΔ» θεωρείται η δημόσια μελέτη της ανανεωμένης Βίβλου του ΤΦ, Περιεκτική δημοκρατία, 10 χρόνια μετά. Στην ιστοσελίδα, μάλιστα, του αθηναϊκού βραχίονα αυτού του Δικτύου, υπάρχει λεπτομερής παράθεση περίπου 50 κειμένων ή ιστοτόπων που προτείνονται «για μελέτη» και των οποίων το 95% είναι –για μαντέψτε- του ΤΦ!

Ενδεχομένως τα μέλη του ΔΠΔ να θεωρούν ότι αυτή η ιδεολογική περιχαράκωση είναι το φάρμακο στον σχετικισμό και το θεωρητικό ό,τι-να ‘ναι που τόσο πολύ χαρακτηρίζει την εποχή μας. Στην πραγματικότητα όμως, αυτός ο δογματισμός αποτελεί απλώς ένα κομμάτι της πορείας προς τον απόλυτο σχετικισμό: ο καθένας κλείνεται στη μικρή προσωπική του αλήθεια κι έτσι η κοινωνία διασπάται σε ένα πλήθος «φυλών», καθεμία εκ των οποίων έχει τους δικούς τις κώδικες και τα δικά της έθιμα, τα οποία παραμένουν εντελώς ακατανόητα στους μη μυημένους. Το επόμενο βήμα για τα μέλη του ΔΠΔ είναι να αρχίσουν να εκδίδουν και επισκοπήσεις «αντικομουνιστικών» εκδόσεων, όπως κάνει το ΚΚΕ.

Αυτές οι πρακτικές δείχνουν ότι το ΔΠΔ είναι μια ιδεολογική σέχτα, που θεωρεί ότι όλος ο κόσμος ασχολείται μαζί της. Είτε αρνητικά, προσπαθώντας να τη βλάψει (εξού και οι παρανοϊκές κατηγορίες που εξαπολύουν τα μέλη του προς πάσα κατεύθυνση, συμπεριλαμβανομένης και της Wikipedia!), είτε θετικά: αρκεί να δούμε το κομμάτι του σάιτ της ΠΔ που τιτλοφορείται «Διάλογος πάνω στο πρόταγμα της ΠΔ». Οι «διάλογοι» που φιλοξενούνται εκεί δεν είναι ούτε διάλογοι αλλά ούτε και έχουν ως θέμα τους το «πρόταγμα της ΠΔ». Πρόκειται, αντίθετα, για πολεμικές και βίαιες διαμάχες με διάφορους ανθρώπους και ομάδες, οι οποίες προκαλούνται από τον δογματισμό είτε του ίδιου του ΤΦ είτε των άλλων μελών του ΔΠΔ.

Εμείς θεωρούμε αυτές τις προσωπολατρικές, σεχταριστικές και δογματικές πρακτικές εντελώς ξεπερασμένες και αναρωτιόμαστε πώς γίνεται τα μέλη των κατά τόπους ΔΠΔ να μη θεωρούν αυτονόητο ότι η διατήρησή τους είναι δείγμα βαθύτατης γραφειοκρατικοποίησης των οργανώσεών τους, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίφαση με τις δημοκρατικές τους διακηρύξεις. Και αισθητικά να το δει κανείς, όλο αυτό το κλίμα μυρίζει γραφειοκρατική φορμόλη, τι σχέση μπορεί να έχει με τη δημοκρατία; Πιο πολύ την παράνοια της ΟΑΚΚΕ και το κούτβικο ύφος του Μάκη Μαΐλη μας φέρνουν στο νου.

Εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα και «σιωνισμός»

Σε ένα άλλο σημείο του πονήματός τους, το ΔΠΔ μας χαρακτηρίζει «φιλοσιωνιστές». Και εδώ, αυτό που έχει σημασία δεν είναι να ασχοληθούμε με αυτές τις ηλιθιότητες, αλλά να εξετάσουμε τι οδηγεί τους κατηγόρους μας να μάς αποδίδουν αυτή την κατηγορία. Προφανώς η ταμπέλα «αριστεροί συνοδοιπόροι του συστήματος» που μας έχουν φορέσει περιλαμβάνει, μέσα στο πακέτο, και ορισμένες σιωνιστικές συμπάθειες. Βέβαια, δεδομένου ότι εμείς δεν έχουμε εκφραστεί πουθενά επί του παλαιστινιακού, εικάζουμε ότι η κατηγορία μας αποδίδεται από τα λαϊκά δικαστήρια του Λονδίνου βάσει ενός παλιότερου κειμένου της ομάδας Αυτονομία ή Βαρβαρότητα (στην οποία συμμετείχαν κάποιοι από εμάς), που τασσόταν υπέρ της ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους με τα σύνορα του 1967.

Σε κάθε περίπτωση, αυτή η μανία με το Ισραήλ, που είναι καθαρά αριστερίστικης προέλευσης, βασίζεται σε μια γεωπολιτική αντίληψη της πολιτικής, σύμφωνα με την οποία το Ισραήλ είναι τόσο σημαντικό ως κράτος, επειδή αποτελεί το προκεχωρημένο φυλάκιο της «υπερεθνικής ελίτ» μέσα στον αραβικό κόσμο. Έτσι, τα εγκλήματα πολέμου του Ισραήλ θεωρούνται εξ ορισμού πιο σημαντικά από τα αντίστοιχα εγκλήματα άλλων καθεστώτων, που δεν ανήκουν στη σφαίρα επιρροής της «Νέας Τάξης». Ταυτόχρονα, αυτή η απέχθεια για το Ισραήλ ανοίγει την πόρτα για το φλερτ με τις ισλαμιστικές οργανώσεις που υποστηρίζουν την εξάλειψη του. Εμείς θεωρούμε αυτή την αντίληψη περί πολιτικής ιδιαίτερα προβληματική. Όπως ο φιλοσιωνισμός είναι απαράδεκτος, ακριβώς επειδή συγκαλύπτει την πολιτική και τα εγκλήματα του ισραηλινού ιμπεριαλισμού στο όνομα της αντίθεσης στον ισλαμισμό (και της προστασίας του κράτους του Ισραήλ από τους εχθρούς του), έτσι κι η αντισημιτίζουσα εμμονή με το Ισραήλ και τους «εβραίους» ενεργεί υποστηρικτικά προς τους ισλαμιστές, μην κάνοντας διάκριση ανάμεσα σε λαϊκά και εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα όπως η Ιντιφάντα, από τη μια μεριά, και σε ισλαμιστικές οργανώσεις ή κράτη όπως η Χαμάς, η Χεζμπολά, το Ιράν, από την άλλη.

Αντίστοιχα προβληματικό είναι όμως και το γενικό θεωρητικό πλαίσιο που μας οδηγεί σε αυτές τις μονόπλευρες θέσεις. Αφενός, επειδή αναπαράγει όλα τα ταμπού του τριτοκοσμισμού της δεκαετίας του ’60, ο οποίος σήμερα μετατρέπεται σε σύμμαχο του διεθνούς ισλαμισμού και μέρους της νέας ακροδεξιάς. Αφετέρου, διότι αυτή η γεωπολιτική αντίληψη περί πολιτικής οδηγεί στο συμπέρασμα ότι μια κοινωνία είναι εξ ορισμού περισσότερο ελεύθερη όταν το κράτος της δε συνιστά προτεκτοράτο των μεγάλων δυνάμεων. Αυτή η ιδέα προϋποθέτει ότι η ελευθερία των πολιτών είναι προϊόν της γεωπολιτικής ελευθερίας του κράτους τους, πράγμα που σε καμία περίπτωση δεν είναι αυτονόητο. Είναι γνωστό ότι η γεωπολιτική ελευθερία μπορεί κάλλιστα να συνδυάζεται με την πολιτική ανελευθερία.

Με άλλα λόγια: η Ελλάδα μπορεί να είναι προτεκτοράτο των ΗΠΑ, αλλά το επίπεδο της πολιτικής ελευθερίας μέσα στο ελληνικό κράτος είναι (ακόμα και σήμερα) κατά πολύ ανώτερο αυτού της Βενεζουέλας, της Ρωσίας ή του Ιράν, χωρών, δηλαδή, οι οποίες δεν αποτελούν κομμάτια της «Νέας Τάξης» και οι οποίες, ως εκ τούτου, είναι γεωπολιτικά ανεξάρτητες. Δεν είναι, άλλωστε, καθόλου άσχετο με αυτά που συζητάμε το γεγονός ότι όλοι οι κατά τόπους δικτατορίσκοι επικαλούνται την εθνική ανεξαρτησία προκειμένου να δικαιολογούν την κυριαρχία τους επί του πληθυσμού της χώρας τους. Το ίδιο ισχύει για το σύνολο του πατριωτικού και ακροδεξιού αντιμνημονιακού μπλοκ, εδώ στην Ελλάδα, που ασχολείται μόνο με την απώλεια μέρους της εθνικής κυριαρχίας της χώρας, δίχως να αναφέρεται στις σχέσεις εκμετάλλευσης στο εσωτερικό της.

Το ΔΠΔ έχει μπλεχτεί, κατά την προσφιλή του συνήθεια, στους ιδεολογικούς μαιάνδρους αυτής της ψευδούς ρητορικής κι έτσι οδηγείται να αναπαράγει πολλούς από τους κοινούς τόπους του αντιδραστικού (δήθεν) αντικαπιταλισμού εθνικοπατριωτικής, ισλαμιστικής και αντισημιτικής προέλευσης. Ουδόλως καταλαβαίνει ότι αυτό που καταγγέλλουν όλοι αυτοί οι κύκλοι, μιλώντας περί «Νέας Τάξης», δεν είναι ο καπιταλισμός και η ολιγαρχία. Πρόκειται, αντίθετα, για κάτι παρεμφερές με αυτό που καταγγέλλει ο δεξιός λαϊκισμός αμερικανικού τύπου (Tea Party κ.λπ.): μια συνομωσία της εβραϊκής, «κοσμοπολιτικής» ελίτ των διανοούμενων, που θέλει να ομογενοποιήσει τους πληθυσμούς καταργώντας τα Έθνη και τα πατρογονικά μας έθιμα. Στην ισλαμιστική, δε, εκδοχή αυτής της ρητορείας, αυτό που καθαρά στοχοποιείται είναι το δημοκρατικό κομμάτι του δυτικού πολιτισμού: η εκκοσμίκευση και ο αντικληρικαλισμός, τα επαναστατικά κινήματα, ο φεμινισμός και η μερική εξίσωση της θέσης των φύλων κ.λπ.

Το ΔΠΔ, που μας εγκαλεί για «ψυχαναλυτισμό», θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικό κατά τη μελέτη της υλικής πραγματικότητας. Διότι τότε θα έβλεπε ότι όλοι αυτοί οι ιδεολόγοι ή ακόμα και τα καθεστώτα που θεωρεί πολιτικά συγγενή του ή υπερασπίσιμα -έστω σε τακτικό επίπεδο -, δεν έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα με τον καπιταλισμό, τον οποίο χρησιμοποιούν (συχνά σε μια κρατική εκδοχή του), προκειμένου να επιβιώνουν οικονομικά. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για το ΚΚΕ, που το ΔΠΔ θεωρεί «αντισυστημικό» κόμμα: είναι ένα κόμμα επιχορηγούμενο από το κράτος, που διατηρεί καπιταλιστικές επιχειρήσεις (όπως η Τυποεκδοτική) και υπόγειες σχέσεις με επιφανείς παράγοντες του επιχειρηματικού κόσμου, ασχέτως του τι λέει ιδεολογικά.

Μέσα σε έναν ολοένα και πιο πολυπολικό κόσμο, όπου το μοντέλο του νεοφιλελεύθερου ή κτηνώδους καπιταλισμού δεν ταυτίζεται απαραιτήτως με κάποιο συγκεκριμένο μπλοκ, ολόκληρη αυτή η ανάλυση περί της «Νέας Τάξης» και των αντιπάλων της είναι απλώς ένα ιστορικό κατάλοιπο του μαοϊκού και γκεβαρικού τριτοκοσμισμού της δεκαετίας του ’60, που απλώς στρέφει την ανάλυσή μας προς λαϊκιστικές και συνομωσιολογικές εμμονές, μπλέκοντάς μας στα ανόητα διλήμματα του διεθνούς πλέγματος κυριαρχίας.

Μια μπολσεβίκικου τύπου γραφειοκρατία μέσα στον ελευθεριακό χώρο;

Αν χαρακτηρίσαμε τον ΤΦ ως «ουρά του σταλινο-αριστερισμού», είναι επειδή, ουσιαστικά, αυτό που κάνει είναι να αναπαράγει, υπό ένα ελευθεριακό περιτύλιγμα, όλες τις ετερόνομες κοινοτοπίες του αριστερισμού: οικονομισμός, γραφειοκρατική και σεχταριστική πολιτική συμπεριφορά, γεωπολιτική αντίληψη της πολιτικής, ΚΚΕδολαγνεία, γραφειοκρατική κακοποίηση της γλώσσας, πρακτορολογία, αντιδυτικισμός, έμμεση απολογητική υπέρ των σταλινικών καθεστώτων κ.λπ.

Βάσει αυτών, το ΔΠΔ, που ταυτίζεται απόλυτα με τις απόψεις του ΤΦ, είναι σαν ένα προκεχωρημένο φυλάκιο του αριστερισμού και της γραφειοκρατίας μέσα στον ελευθεριακό χώρο. Η άνοδος του λαϊκισμού σε περιόδους κρίσης αυξάνει τη διάδοση συνωμοσιολογικών και πατριωτικά «αντικαπιταλιστικών» θεωριών: σε αυτό το ιδεολογικό σύμπαν προσπαθεί να βρει απήχηση το ΔΠΔ. Εξού και η αυξανόμενα λαϊκιστική διάλεκτος που χρησιμοποιεί τελευταία, που θυμίζει κείμενα της ΚΟΕ.

Στο επίπεδο της πολιτικής πρακτικής το ΔΠΔ προσπαθεί να γίνει το ΚΚΕ του ελευθεριακού χώρου, εκμεταλλευόμενο τις χρόνιες αδυναμίες αυτού του χώρου: κατακρίνει τα μισά από τα μέλη του ως lifestyle αναρχικούς και τα υπόλοιπα ως συνοδοιπόρους της «ρεφορμιστικής αριστεράς» (και άρα του «συστήματος»), θέλοντας να παίξει το ρόλο της υπεύθυνης δύναμης που δεν έχει ταμπού και που αναγνωρίζει ότι πρέπει να συνεργαστεί με όσο το δυνατόν περισσότερες «αντισυστημικές» δυνάμεις, αφήνοντας πίσω τα παιδικά ιδεολογικά κολλήματα των αναρχικών και των «καστοριαδικών» (περί σταλινισμού, ισλαμισμού, αντισημιτισμού κ.λπ.). Με αυτό τον τρόπο απευθύνεται στα πιο συντηρητικά μέλη του α/α χώρου, ενώ παράλληλα ρίχνει και γέφυρες προς τη μια από τις δύο συνιστώσες των αριστερών γραφειοκρατιών (την «αντισυστημική»). Σε θεωρητικό επίπεδο –ακολουθώντας πάλι το παράδειγμα του ΚΚΕ-, έχει ως βασικό του στόχο και σταθερή πολιτική τα τελευταία χρόνια τη δυσφήμιση των κυριότερων επαναστατών ή κριτικών, γενικότερα, θεωρητικών της πιο πρόσφατης περιόδου (Καστοριάδης, Μπούκτσιν, Λατούς κ.λπ.), προκειμένου να αποδειχτεί το ίδιο ως μόνος και αποκλειστικός εκφραστής της αταλάντευτης επαναστατικής γραμμής, μαζί με τον αλάνθαστο θεωρητικό του ηγέτη, ΤΦ. Εξού και η πρεμούρα του να κάνει θεωρητικά ξεκαθαρίσματα λογαριασμών με αυτούς τους θεωρητικούς αλλά και με διάφορους φαινομενικά συγγενείς πολιτικούς του χώρους, τα οποία πλασάρει ως «Διαλόγους».

Λυπηρό φαινόμενο αλλά υπαρκτό, το οποίο αποδεικνύει ότι η γραφειοκρατική λογική επιβιώνει και στις καλύτερες οικογένειες. Το αν είναι ή όχι κανείς γραφειοκράτης δεν έχει να κάνει μόνο –ή, έστω, πάντοτε- με το περιεχόμενο των ιδεών του∙ έχει να κάνει με το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο του ως πολιτικού φορέα και με την πολιτική συμπεριφορά που ακολουθεί. Το ΔΠΔ μας δείχνει ότι ακόμα και μια συλλογικότητα με ελευθεριακές ιδέες και ένα αμεσοδημοκρατικό πρόταγμα, στην πραγματικότητα μπορεί χωρίς καμία δυσκολία να μετατραπεί σε μια γραφειοκρατική σέχτα, που αναζητεί παντού «εχθρούς» προκειμένου να δικαιώνει την ύπαρξή της. Ο κόσμος έχει ξεκινήσει για πρώτη φορά κάπως να κουνιέται και να οργανώνεται έξω από κομματικά πλαίσια, και το μόνο που βρήκαν να πουν τα μέλη του ΔΠΔ για αυτήν την ελπιδοφόρα εξέλιξη, ήταν να πάρουν τις εξής δύο θέσεις: να λοιδορήσουν με μακροσκελή κείμενα το εγχείρημα των πλατειών και να συστρατευθούν με το ΚΚΕ, το σύνολο της αριστεράς και του κοινοβουλευτικού καρνάβαλου στο θέμα με το ΠΑΜΕ. Με τέτοιες πολιτικές θέσεις, όσα ωραία πράγματα και να λέει η θεωρία, άσπρη μέρα δε θα δούμε ποτέ. Διότι εκτός από τους αθεράπευτα ρομαντικούς, υπάρχουν κι οι αθεράπευτα γραφειοκράτες…

ΥΓ: Να πούμε τέλος, ότι, επειδή το κείμενο του ΔΠΔ βρίθει ψεμάτων, η ομάδα μας ουδέποτε:

-Πήρε θέση υπέρ των νατοϊκών βομβαρδισμών στη Λιβύη.

-Χαρακτήρισε ως «πολιτιστικά υποανάπτυκτους» τους μη δυτικούς πολιτισμούς.

-Είπε ότι «η κύρια ετερονομία σήμερα» είναι τα ανατολικά καθεστώτα.

-Υποστήριξε ότι ο νεοφιλελευθερισμός είναι απλά προϊόν μιας «επιλογής».

Η λίστα θα μπορούσε να διανθιστεί κι άλλο, αλλά γίνεται από ένα σημείο μάταιο το να προσπαθείς να απαντάς σε άτομα που διαστρεβλώνουν επί τούτου ό,τι λες. Υποθέτουμε ότι μια ψύχραιμη ανάγνωση των κειμένων μας μπορεί να διαφωτίσει τον αναγνώστη και την αναγνώστρια  ως προς το πραγματικό περιεχόμενο των θέσεών μας.

---

[1] Υποθέτουμε ότι ο ΤΦ δεν είχε ιδιαίτερο πρόβλημα με την «πεμπτοφαλαγγίτικη ΑΚ», όταν αυτή τον είχε καλέσει να μιλήσει στο πρώτο της «Φεστιβάλ», το 2004, στη Γεωπονική Αθηνών (όπου, αν δεν κάνουμε λάθος, δεν είχε παραστεί λόγω πρακτικού κωλύματος κι όχι λόγω ιδεολογικών διαφωνιών).